Een reflecterende wandeling met de stadsecoloog Waarom een natuurbegraafplaats belangrijk is voor een stad
Hoe kun je de natuur in en rond de stad versterken én tegelijk mensen op een betekenisvolle manier met die natuur verbinden? Stadsecoloog Joep van Belkom van de gemeente Nijmegen zoekt dagelijks naar antwoorden op die vraag. Tijdens een recent werkbezoek aan natuurbegraafplaats Landgoed Mookerheide ontdekte hij een onverwacht krachtig voorbeeld: een natuurgebied waar ecologie, rouw en rust samenkomen én elkaar versterken.
Het bezoek bestaat uit een wandeling door het gebied, waarin natuurbeheerder Mardt de Visser de stadsecoloog laat zien hoe Landgoed Mookerheide op meerdere manieren van waarde is voor de natuur rondom Nijmegen. Zo vormt de natuurbegraafplaats uitloopgebied voor planten en dieren die leven op de Heumense Schans en Heumensoord. Denk hierbij aan soorten als de zandhagedis en de hazelworm. Hoewel de dieren zich niet laten zien gedurende de wandeling, weet Mardt als geen ander welke planten en dieren hun weg vonden naar zijn werkgebied. “We hebben hier ook zeldzame soorten zoals Grauwe Klauwier en het Boswitje, daar zijn we zuinig op.”
Joep van Belkom voelt zich al snel thuis in het gebied en is zichtbaar onder de indruk van de aanpak op Landgoed Mookerheide: “Jullie zitten er echt bovenop als het gaat om natuurbeheer. Daarmee kun je heel gericht sturen. Dat lijkt mij enorm prettig, maar is bovenal belangrijk.” Het kleinschalige en intensieve beheer, uitgevoerd door twee natuurbeheerders, zorgt ervoor dat elk deel van het gebied de aandacht krijgt die het verdient. Recente monitoring laat zien dat deze werkwijze zijn vruchten afwerpt: het aantal plant- en diersoorten in het gebied is sinds de komst van de natuurbegraafplaats verdubbeld.
Verbinding tussen mens en natuur
Van Belkom toont zich daarbij ook vooral nieuwsgierig naar de manier waarop mensen en natuur op Landgoed Mookerheide met elkaar verbonden zijn. “Als stadsecoloog houd ik mij veel bezig met hoe natuur en mensen samenkomen. Op deze plek zie je een unieke vorm van verbinding: mensen kiezen er letterlijk voor om voor eeuwig deel uit te maken van de natuur.”
Die keuze blijkt voor sommigen zelfs aanleiding om kennis te maken met natuurgebieden waar ze anders nooit zouden komen. Natuurbeheerder Mardt de Visser vertelt: “Mensen kiezen hier zelf hoe zij begraven willen worden. In een kist, wade, urn of alleen met as. De plekken liggen verspreid door het gebied, de natuur bepaald waar mag worden begraven. Daardoor ontstaat een organisch patroon van natuurgraven dat het landschap respecteert.”
