Menu

De rijke historie van Landgoed Mookerheide

De Mookerheide ademt historie, legenden en liederen. Iedereen in de nabije omgeving kent wel een verhaal, lied of gezegde dat verwijst naar de historische gebeurtenissen in dit gebied. Een stuwwal uit de ijstijd heeft het glooiende heuvellandschap van Landgoed Mookerheide gevormd. Het gebied is duizenden jaren lang onderdeel van het Ketelwald, een oerbos dat zich uitstrekte van Nijmegen naar het Duitse Xanten.

De Slag op de Mookerheide

Tijdens de Tachtigjarige Oorlog trok het leger van Lodewijk en Hendrik van Nassau van Maastricht richting het Noorden om de opstand tegen de Spanjaarden te ondersteunen. Op 14 april 1574 kwam dit tot een treffen en leidde tot de Slag op de Mookerheide. Duizenden soldaten zouden het leven hebben gelaten op het slagveld en in de omringende moerassen, onder wie de broers Van Nassau.

De legende van Kiste Trui

In de laatste uren van de slag zou de Franse krijgskas zijn begraven in de directe omgeving. Een eigenaardige vrouw uit Middelaar, Kiste Trui, raakte bezeten van de zoektocht naar deze schatkist, vandaar haar naam. Of de kist ooit is gevonden blijft een raadsel en tot op de dag van vandaag spreekt de legende tot de verbeelding. Want misschien, heel misschien, is er nog veel meer rijkdom te vinden dan de natuurlijke rijkdom op de Mookerheide!

Jachtslot Mookerheide

Door intensief gebruik van het bos voor hout en het houden van vee daalde de kwaliteit van het oerbos tijdens de Middeleeuwen. Begin negentiende eeuw kwam er weer ruimte voor natuurontwikkeling door herbebossing. In 1879 verwierf de Amsterdamse koopman Jacob Hendrik Luden heerlijke rechten van Heumen. Op het hoogste punt van de stuwwal liet zijn zoon Jan Jacob een jachtslot bouwen, dat in 1905 klaar was. Het jachtslot staat bekend om zijn kassen, een leifruitmuur, sier- en moestuinen, een wildkelder en de sierbrug.

De tuinderij vormde ooit een belangrijk onderdeel van Landgoed Mookerheide. In de loop van de jaren overwoekerden struiken en bomen de prachtige moestuin, fruitmuren en kassen achter het jachtslot. Tussen 2013 en 2016 zijn de monumentale tuinen compleet hersteld en nu groeit en bloeit er weer van alles. Een vrijwilligersgroep van Natuurmonumenten kweekt de producten en houdt op deze manier de kassen en de tuin in ere.

Natuurmonumenten

In 1987 kwam het gebied in handen van Natuurmonumenten. Zij beheren de natuur en knappen het landgoed met de tuinen en kassen door de jaren heen op. De cultuurhistorische waarde van het jachtslot en het omringende landgoed is sinds 2001 aangewezen als beschermd rijksmonument.

Klooster

Verschillende mensen woonden door de jaren heen op het jachtslot en het landgoed. De particuliere eigenaren maakten het landgoed mooier met bossen, kassen, tuinen en bijgebouwen. In de Tweede Wereldoorlog werd het jachtslot gebruikt als hoofdkwartier. In 1947 vestigden de zusters Dominicanessen van Bethanië er een klooster. Zij ontfermden zich ook over de verwaarloosde stadskinderen en verzorgden de opvang en opvoeding.

Voor altijd beschermd

Sinds 2019 leidt een bijzondere samenwerking tussen Natuurmonumenten en Natuurbegraven Nederland tot de mogelijkheid om een laatste rustplaats te verkrijgen. Door de samenwerking zal de natuur op het landgoed in oude glorie hersteld worden en blijft het voor altijd beschermd als natuurgebied. Het schoolgebouw “de Stijgbeugel” van het vroegere klooster krijgt met de komst van de natuurbegraafplaats een herbestemming als informatiecentrum en ‘t Buitenhuys.

Logo Natuurbegraven Nederland

Natuurbegraven Nederland maakt eeuwige grafrust in de natuur mogelijk samen met Natuurmonumenten

Logo Natuurmonumenten