• Huis ter Heide
  • Mens
  • Natuur
  • Organisatie

Natuurlijk zitten in de natuur

De troost. De rust. De verbinding met de natuur: de nalatenschap van onze dierbaren die Nederland met ons groener en mooier maken. Veel gasten herkennen ongetwijfeld deze ervaringen. Zou het niet fijn zijn als je comfortabel kunt zitten als je gedenkt? Dat treft. Na een levenslange passie en studie naar het ideale zitmeubel is het Harrie Staarink gelukt. ‘Natuurlijk Zitten’, noemt de inmiddels 77-jarige industriële ontwerper zijn visie. Op houten banken op natuurbegraafplaats Huis ter Heide kun je het zelf ervaren. Een schenking van Harrie. En wij beloven je alvast: het zit echt fantastisch.

‘Waarom zitten mensen zoals ze zitten?’ Het is een vraag die Harrie Staarink zijn loopbaan lang fascineert. Zitten, is dat eigenlijk moeilijk? ‘Nee, zitten is niet moeilijk’, glimlacht de industriële ontwerper. ‘Je moet alleen wel weten hoe het moet. En juist dat is het probleem: veel mensen hebben geen flauw idee hoe ze goed moeten zitten. Ze hebben ook geen zin om er energie in te investeren. Wat je daarom nodig hebt, is een meubel dat jou zo ondersteunt dat je comfortabel zit zonder dat je je houding hoeft aan te passen.’

Kroon op levenswerk

Na een jarenlange reis van onderzoek, proefstoelen, octrooien en ‘ja maars’ van eigenwijze behandelaars en fabrikanten weet Harrie als geen ander hoe het wel moet. De titel van zijn laatste boek zegt alles: ‘Zo zit het!.’ Op mooie zonnige dag zitten we letterlijk op de kroon van zijn levenswerk: een prototype van de bank die je nu op Huis ter Heide vindt. Een opvallend ontwerp met de potentie van een kleine revolutie voor ‘de zittende mens’. Harrie draait een kwartslag en trommelt op de centrale lat in de rugleuning die opvallend naar voren helt. ‘Deze bepaalt de stand van je bovenlichaam. Met een hoek van 123 graden en ruimte voor het achterwerk zorgt dit ervoor dat je hoofd ontspannen in balans op je romp staat. Een zithouding die je als comfort ervaart. Ik noem het Natuurlijk Zitten. Want het geeft invulling aan de natuurlijke behoefte van mensen om ontspannen te zitten. Het probleem is dat wij al eeuwen stoelen maken met vlakke ruggen en zitvlakken. Maar dat klopt gewoon niet. Want mensen met vlakke ruggen bestaan niet. Elke rug heeft een eigen curve. Daarom wilde ik ook voor mensen met een fysieke handicap een betere oplossing bieden, door een rolstoel te ontwerpen die pure individuele ondersteuning biedt. En dat is gelukt. Uiteindelijk heeft een producent het opgepakt door rolstoelen op de markt te brengen, die gebaseerd zijn op mijn zitvisie.’                                                                                                                  

Zitten als nalatenschap…       

Het mooie is dat zijn wetenschappelijk onderbouwde visie op elk denkbare stoel of bank toepasbaar is. Harrie klopt weer op dezelfde lat: ‘Dit bankje kan een fauteuil zijn. Een autostoel, vergaderstoel of vliegtuigstoel. Kijk, ik ben 77. Mijn energie is op. Maar wat ik heel graag zou willen, is dat mijn kennis en visie uiteindelijk ook in andere stoelen tot haar recht komt.’ Harrie vroeg zijn schoonzoon en ervaren marketeer Marc Vreuls om hem te helpen om de kennis aan de wereld te geven. En wat is een mooiere plek voor natuurlijk zitten, dan de natuur zelf? Marc: ‘Zo kwamen we ook met Natuurbegraven Nederland in contact. Hoe bijzonder zou het zijn als mensen hier troost in de natuur ervaren en hun naasten gedenken terwijl ze comfortabel op Harries banken zitten? En het is natuurlijk helemaal mooi dat het hout voor de banken uit een van de natuurgebieden van Natuurbegraven Nederland komt. Dat maakt de duurzame cirkel weer rond. ‘Hopelijk verrijkt de comfortabele en ontspannen zithouding een bezoek aan natuurbegraafplaats Huis ter Heide’, wenst Harrie. ‘Want Natuurbegraven Nederland is een organisatie die ik een warm hart toedraag.’

 

Die Staarink is zo gek nog niet…

Toevallig reserveerde hij drie jaar geleden zelf een plekje op een natuurbegraafplaats: ‘Bij mij in de buurt’. Dat idee van eeuwige rust en bijdragen aan de natuur spreekt me aan. Dat past wel bij mij. Het grappige is dat mijn opa drager was en dat ik zelf als 10-jarige op begrafenissen als misdienaar met een wijwatersvat achter de pastoor aanliep.’ Harrie schenkt ons zijn levenswerk dan ook met plezier. Op één voorwaarde. Marc: ‘Dat er informatie bij de banken komt die naar de website natuurlijkzitten.nl leidt. Daar vind je alle informatie, de boeken van Harrie, maar uitsluitend voor eigen gebruik ook een gratis bouwtekening van deze bank.’ Volgens Harrie draait het niet om de bank zelf of om eigen gewin: ‘Die bank is maar een middel. Het gaat om de kennis. Die moet een mooie bestemming krijgen. Ik hoop dat iemand in de markt de blinddoek afdoet. Dat niet alleen de consument het oppikt, maar dat er ook ergens een ontwerper, of fabrikant is die het adopteert. Die als hij de website bezoekt, denkt: ‘Goh, dat idee van die Staarink is zo gek nog niet.’ Ik ben ervan overtuigd dat Natuurlijk Zitten vroeg of laat na de succesvolle introductie in de revalidatie ook in andere werelden zijn weg vindt. Want dit verhaal… dat klopt gewoon.’

Harrie Staarink is op 28 September 2023 overleden. Op 6 oktober is hij naar zijn laatste rustplaats gebracht. In de natuur, op een natuurbegraafplaats, zoals dat past bij zijn eigen idealen.

Harrie Staarink – Een leven lang zitten

Zijn loopbaan lang bestudeert hij onze zithouding en ons zitgedrag. Die fascinatie ontstaat tijdens zijn studie Industriële Vormgeving in Delft. Harrie Staarink (Doesburg, 1946) studeert halverwege de jaren zeventig af met een ontwerp voor de ontwikkeling van een universeel rolstoelsysteem. Twintig jaar later promoveert hij op de kwaliteit van zitkussens. Ook in dat promotieonderzoek speelt de rolstoel de hoofdrol. Harrie werkt een kleine twintig jaar bij de Gemeenschappelijke Medische Dienst waar hij verantwoordelijk is voor het verbeteren van de kwaliteit van medische hulpmiddelen. Zijn specialisme laat zich raden: de rolstoel. Sinds 1996 is hij actief als zelfstandig industrieel ontwerper, consultant, onderzoeker en docent. Of zoals hij het zelf zegt: ‘misschien niet 40 jaar 8 uur per dag, maar ‘het zitten’ willen begrijpen om tot uitgangspunten voor een ideaal ontwerp te komen, is wel een rode draad in mijn carrière geweest.’